بررسی شاخص‌های سطح خاک و ویژگی‌های عملکردی مرتع با روش LFA (مطالعه موردی: مراتع جیرفت)

تحقیق حاضر جهت مطالعه تأثیر عملیات اصلاحی اجرا شده بر سلامت مرتع در مراتع جیرفت اجرا گردید. در این تحقیق از مدل آنالیز عملکرد چشم‌انداز (LFA) برای ارزیابی سلامت مرتع استفاده شد. بدین منظور سه سایت مرتعی شامل مرتع قرق شده (مرتع جبالبارز)، مرتع تحت مدیریت چرا به همراه عملیات کنتورفارو و مرتع تحت مدیریت چرا به همراه عملیات هلالی‌آبگیر (مراتع عنبرآباد) انتخاب شد. نمونه‌برداری به روش تصادفی-سیستماتیک با استفاده از ترانسکت‌های 50 و 100متری انجام و در هر ترانسکت قطعات (پوشش گیاهی) و میان قطعات (فاصله بین دو قطعه) مشخص شدند. سپس طول و عرض قطعات و فاصله بین آنها در هر ترانسکت ثبت و پس از تعیین موارد فوق، 5 تکرار از هر قطعه و میان قطعه به‌صورت تصادفی انتخاب و 11 فاکتور مربوط به خصوصیات سطح خاک بر روی آنها اندازه‌گیری شد. در سه سایت و مناطق شاهد آنها سه شاخص نفوذپذیری، پایداری و چرخه عناصر غذایی با جمع امتیازات مربوطه با استفاده از نرم‌افزارLFA  محاسبه و به‌صورت درصد بیان گردید. نتایج نشان داد که در فعالیت‌های مدیریتی اعمال شده، شاخص‌ها و ویژگی‌های عملکردی مرتع تغییر یافته‌اند به‌طوری‌که عملیات قرق باعث بهبود مرتع شد. همچنین مقایسه منطقه هلالی‌آبگیر، کنتورفارو و شاهد نشان داد که در این سایت‌ها، شاخص‌های سلامت مرتع در قطعات اکولوژیکی عملیات اصلاحی دارای میانگین مقادیر بیشتری نسبت به قطعات اکولوژیکی شاهد است. نتایج آزمون دانکن نشان داد که بین سه شاخص عملکردی در عملیات اصلاحی قرق، هلالی‌آبگیر و کنتورفارو با مناطق شاهد نیز اختلاف معنی‌داری وجود دارد. به‌طوری‌که عملیات اصلاحی قرق، احداث هلالی‌آبگیر و کنتورفارو باعث بهبود ویژگی‌های عملکردی مرتع شدند.